به گزارش حافظان ولایت :امام صادق علیه السلام فرموده اند: شاید شما گمان می ‏کنید خدای عزوجل غیر از شما هیچ بشر دیگری را نیآفریده است. نه، چنین نیست؛ بلکه هزار هزار آدم آفریده که شما از نسل آخرین آن ها هستید.به از منظر دینی مسلم است که قبل از حضرت آدم علیه السلام انسانهای دیگری بر روی کره زمین زندگی میکرده اند. اما درباره جزئیات زندگی آنها، باید دقت کنیم که این مسایل، یکی از مصادیق غیب است و ما به آن دسترسی نداریم و نمیتوانیم همهجزئیات را کشف کنیم و باید به همان مقداری که در روایات بیان شده است، بسنده کنیم.روایات متعددی به وجود انسان هایی قبل از حضرت آدم علیه السلام دلالت می کند.*نظر امام باقر)ع( و امام صادق)ع(امام صادق علیه السلام فرموده اند: شاید شما گمان می ‏کنید خدای عزوجل غیر از شما هیچ بشر دیگری را نیآفریده است. نه، چنین نیست؛ بلکه هزار هزار آدم آفریده که شما از نسل آخرین آن ها هستید. )کتاب توحید/۱/۲۷۷(همچنین امام محمدباقر علیه السلام فرموده اند: خدای عزوجل از روزی که زمین را آفریده، هفت عالم را در آن خلق )وسپس منقرض کرده است( که هیچ یک از آن عوالم از نسل آدم ابوالبشر نبوده‏اند و خدای تعالی همه آن ها را از پوسته روی زمین آفرید و نسلی را بعد از نسل دیگر ایجاد کرد و برای هر یک، عالمی بعد از عالم دیگر پدید آورد تا در آخر، آدم ابوالبشر را بیآفرید و ذریه اشرا از او منشعب ساخت...)خصال۲/۶۵۲/ح۵۴(دلایل مخالفت فرشته ها با خلقت آدمهم چنین بعضی از مفسرین در ذیل آیه مربوط به اعتراض فرشته ها به خلقت انسان، احتمال علم فرشته ها، از سابقه موجودات قبلی ساکن در زمین سخن گفته اند: »قالوا أَتجعل فیها من یفسد فیها و یسفک الدماء )بقره/۳۰( گفتند: در آن جا مخلوقى پدید مى ‏آورى که تباهى کنند و خون ها بریزند؟«در تفسیر نمونه می نویسد: »بعضى دیگر از مفسران معتقدند پیشگویى فرشتگان به خاطر آن بوده که آدم نخستین مخلوق روى زمین نبود، بلکه پیش از او نیز مخلوقات دیگرى بودند که به نزاع و خونریزى پرداختند. پرونده سوء پیشینه آن ها سبب بدگمانى فرشتگان نسبت به نسل آدم شد!« )تفسیر نمونه/‏۱/۱۷۴(گروه قبل از آدم چه کسانی بوده اندبنابراین، از منظر دینی مسلم است که قبل از حضرت آدم علیه السلام انسان های دیگری بر روی کره زمین زندگی می کرده اند. اما درباره جزئیات زندگی آن ها، باید دقت کنیم که این مسایل، یکی از مصادیق غیب است و ما به آن دسترسی نداریم و نمی توانیم همه جزئیات را کشف کنیم و باید به همان مقداری که در روایات بیان شده است، بسنده کنیم. یکی از مصادیقی که در روایات راجع به آن صحبت شده است، نسناسان است. که قبل از خلقت حضرت آدم علیه السلام نسل آن ها نابود می شود.*از نگاه حضرت علی)ع(حضرت علی علیه السلام می فرمایند: وقتى که خداى متعال اراده کرد که خلقتى را به دست قدرت خود ایجاد کندو این امر بعد از گذشت هفت هزار سال از خلقت جن و نسناس در زمین بود، آنگاه خداوند از طبقات آسمان ها پرده برداشت و به ملائکه فرمود: به زمین بنگرید و اهل آن از جن و انس را ببینید، پس وقتى که نگاه کردند و اعمال معصیت آمیز آن ها را دیدند، بر ایشان بسیار دشوار بود، آن وقت گفتند: پروردگارا! تو عزیز و قادرى و این ها خلق ضعیف تو هستند که با روزى تو زندگى مى‏کنند ولى تو را نافرمانى و معصیت مى‏ نمایند و تو از آن ها انتقام نمى ‏گیرى، وقتى که پروردگار سخن آنان را شنید، فرمود: من مى‏خواهم در زمین جانشینى قرار دهم که حجت من در زمین من باشد، ملائکه گفتند: تو منزهى از این که در زمین موجودى را بیآفرینى که همان طور که جنیان در زمین فساد مى‏ کردند، در آن فساد و و خونریزى کنند، پس این خلیفه را از ما قرار بده، چون ما تو را معصیت و نافرمانى نکرده و تو را به ستایش تسبیح مى‏گوییم و تقدیس مى‏ نماییم، آن گاه خداى عزوجل فرمود: همانا من چیزى را مى‏ دانم که شما نمى‏ دانید، اراده کرده ‏ام که به دست قدرت خود خلقى را بیآفرینم و از ذریه او پیامبران و بندگان صالح و امامان هدایت یافته ‏اى قرار دهم و آن ها را جانشینان خود بر خلقم در زمین قرار دهم و زمین خود را از لوث نسناس پاکیزه سازم و جنیان عصیانگر را منتقل کرده و آن ها را در هوا و در اقطار زمین سکونت دهم و بین آن ها و خلقم حجابى قرار دهم.)علل الشرایع/۱/۱۰۵(انسان های امروز ربطی به قبل از خلقتآدم ندارندنکته ای که باید به آن توجه داشت، این است که انسان های امروزی همه از نسل حضرت آدم علیه السلام هستند و هیچ ربطی به نسل های قبلی ندارند و ظاهر آیات قرآنی به خوبی این مطلب را نشان می دهد. که در موارد مکرر انسان ها را با تعبیر »بنی آدم« خطاب قرار داده است:»یا بنی آدم ]اعراف/۲۷[ ای فرزندان آدم!«و این که حضرت آدم علیه السلام نیز به نسل های قبلی ربطی ندارد و مستقل از آن ها خلق شده، نیز مطلبی روشن است. از جمله دلایل آن این که در آیه ذیل به عدم وجود پدر برای حضرت آدم علیه السلام و خلق ایشان از خاک اشاره می کند: »إنّ مثل عیسى‏ عندالله کمثل آدم خلقه من تراب ثم قال له کن فیکون ]آل عمران/۵۹[ مثلعیسى در نزد خدا، هم چون آدم است کهاو را از خاک آفرید و سپس به او فرمود: »موجود باش!« او هم فوراً موجود شد.«     سوک